“Önce gerçekler”i öldüren savaşlar insanlığı hem maddi hem de manevi olarak yıkıma sevk ediyor. Bu bakımdan her imkân ve fırsatta “sulh-u umumi”yi, “dünya barışı”nı temin etmeye çalışmak tavsiye edilmiştir.

Dünya devletleri ve idarecileri de esasında bunun farkında. Ancak bilindiği halde buna göre politika uygulayanların sayısı daha az. Birleşmiş Milletler (BM) teşkilatının kurulma maksadı da zaten bu değil mi? BM’nin kuruluş hedeflerine bakıldığında aklı başında kimsenin buna itiraz etmesi düşünülemez. Zaten öyle olmasa bütün ülkeler bu kuruluşa üye olur muydu? Hakikat söyle olmakla beraber BM’yi kuran ve üye olan ülkeler de çoğu zaman kendilerinin ilan ettikleri ‘kural’lara uymuyor. Ya da bu ‘kural’ları kendi şahsi menfaatlerine alet etmek istiyorlar.

Filistin’de devam eden İsrail zulmü, dünyada eşine az rastlanan bir durum. Bununla birlikte Ukrayna’daki savaş da bir bakıma dünyanın yeniden şekillenmesine yol açıyor. Sadece hadisenin maddi tablosu bile insanları dehşete düşürmeye yeter. 

Konu ile ilgili bir haberde şu bilgiler var: “Ukrayna ekonomisinin savaşla geçen iki yılın ardından toparlanabilmesi için 486 milyar dolara ihtiyaç duyduğu bildirildi. Birleşmiş Milletler (BM), Dünya Bankası, Avrupa Komisyonu ve Ukrayna hükümeti tarafından hazırlanan raporda, Ukrayna ekonomisinin Rusya savaşından gördüğü zarara ilişkin tahminlere yer verildi. Ukrayna’nın savaş nedeniyle 152 milyar dolar doğrudan zarara uğradığına işaret edilen raporda, hükümetin inşaat ve restorasyon gibi öncelikli görevler için bu yıl 15 milyar dolara ihtiyaç duyacağı belirtildi. Ülke ekonomisinin toparlanabilmesi için gelecek 10 yılda 486 milyar dolar gerektiği ifade edilen raporda, söz konusu miktarın yüzde 17’sinin konut inşaatı, yüzde 15’inin ulaşım, yüzde 14’ünün ticaret ve sanayi, yüzde 12’sinin tarım ve yüzde 10’unun enerji yatırımları için kullanılması tavsiye edildi.” (AA, 15 Şubat 2024)

Benzer şekilde Birleşmiş Milletler (BM) 78. Genel Kurul Başkanı Dennis Francis de, “Ukrayna’daki gereksiz savaş tüm dünyanın jeopolitiği ve ekonomisini yeniden şekillendirme konusunda önemli bir tetikleyici faktör olmuştur” değerlendirmesinde bulunmuş. (AA, 23 Şubat 2024)

Bu tabloya göre Ukrayna’da savaşın ‘tesadüfen’ başlamış olacağı kabul edilebilir mi? Buradaki savaş “tüm dünyanın jeopolitiği ve ekonomisini yeniden şekillendirme” iddiasındaysa bunu tetikleyen “büyük ülke”ler olması icap eder. Nitekim Ukrayna’daki savaşın bir bakıma “yeni silahlar”ın deneme sahası olduğu da akla uzak değildir. Benzer şekilde Suriye’deki savaşta da yüzlerce yeni silahın denendiğini ilgili ülke idarecileri itiraf etmişlerdi.

Elbette en başta can kayıplarının olması üzücüdür, ama aynı şekilde “can yongası” olan ‘mal kayıpları’ da gözden uzak tutulmamalı. Bu rakamlarla “dünya ve insanlık için” neler yapılacağını düşünmek icap etmez mi?

Dua edelim de, savaş lordları kaybetsin, insanlık kazansın...