Hz. Ali’nin (ra) Mısır’a vali tayin ettiği Malik bin el-Hâris’e mektubundan bölümler:
Seni, senden önce adaletle ve zulümle hüküm sürenlerin bulunduğu bir beldeye gönderdim. Sen önceki yöneticilerin durumlarına baktığın gibi, insanlar da senin durumuna bakacaktır. Sen onlar hakkında ne söylersen onlar da senin hakkında aynısını söylerler. Salih kimseler, Allah’ın, kullarının diliyle söylettiği gerçeği fark edip uygulayanlardır.
Halka karşı merhametli olmayı, sevgi ve iyilikte bulunmayı şiar edin. Kesinlikle onların malını ganimet bilen yırtıcı bir canavar olma. O insanlar iki sınıftır: Birincisi dinde kardeşin, ikincisi ise yaratılışta senin eşindir.
İnsanlara, yakınlarına, ailene ve insanlar arasında özel sevgi beslediğin kimselere karşı adaletli davran. Böyle yapmadığın takdirde zulmetmiş olursun. Allah’ın nimetini tahrif eden, gazabının hemen gelmesine sebep olan şeyler içinde zulümden daha güçlüsü yoktur. Kuşkusuz Allah mazlumların âhını duyandır, zalimleri de gözleyendir.
Sana en sevimli gelen şeyler şunlar olsun: Hak hususunda orta yolu tutmak, adaleti herkese yaymak, halkın rızasını kazanmak…
Valiyle halk arasında en zararlı olanlar, bollukta yardım eden, zorlukta yardımı kesen, ölçüsüz davranan, isteklerinde ısrar eden ve zorluklara en az sabreden seçkinlerdir.
Dinin direği olan, İslam cemaatini oluşturan, düşmana karşı duran, ümmetin çoğunluğunu meydana getiren halkla istişare et.
Halkın içinde en çok sevmediğin kimse, insanların ayıplarını araştıran kişiler olsun. Şüphesiz ki insanların ayıpları vardır. Valilere düşen de bunları örtmektir. Onların bilmediğin ayıplarını araştırmaya çalışma. Şayet suçları ortaya çıkarsa, senin için en uygun olan, bunları kapatmaya çalışmandır. Senin bilmediklerin hakkında Allah hükmeder.
Vezirlerinin en şerlisi, senden önceki şerlilere vezirlik yapanlar ve onların suçlarına ortak olanlardır. Kesinlikle sana yakın olmasınlar. Çünkü onlar suç ortakları ve zalimlerin kardeşidirler. Sen, aynı görüşte ve nüfuzda olup da onlar gibi suç ve zulüm işlemeyen, zalimin zulmüne ve günah işleyenin günahına yardımcı olmayan daha iyi kimseler bulabilirsin. Bunların sevgileri daha içtendir.
(Devam edelim inşaallah.)