Müsilaj denilen deniz salyası, toplumdaki tahribin en açık belirtisidir. Dışımızdaki müsilaj çevremizi yok ediyor. İçimizdeki müsilaj ise vicdanımızı öldürüyor. Ne var ki dış müsilajın en önemli sebebi, yine de iç müsilajımızdır. 

İç müsilajın temeli; cehalet ve sevgi yoksunluğudur. Cehalet, kendi varoluş sebebini bilmemekle başlıyor. Aklımızı ne kadar geliştiriyor ve kullanıyoruz? Yanlışlara ne kadar engel olabiliyoruz? Aldığımızı ne kadar hak ediyoruz?

Bir türlü sevmeyi öğrenemedik. Ya koparıyor, ya kırıyor, ya kesiyor, ya da öldürüyoruz. Sevmeyi, tek yönlü ve ben merkezli olan bencillik olarak algıladık. Oysa sevgi; vermektir, paylaşmaktır.    

Toplumda mutabakatı ve barışı sağlayacak bir anayasa yapmayı beceremedik. Bir takım hile ve desiselerden kurtulup, nesnel anlaşma metni hazırlayamadık. 

Ey! Akıl erbabı; gelin aklı selimle bir karar alalım. Kıyameti koparacak bu ahengi bozmadaki aceleniz niye? Dış müsilaj, iç müsilajın dışa yansımasıdır. O halde ilk yapılması gereken, iç müsilajın önlenmesidir. Yani iyi insan olabilmektir. 

İyi insan; doğru, çalışkan, duyarlı, bilinçli, yanlışa direnen, hürriyetçi kişidir. Bu niteliklere sahip olanlar; iç müsilajdan arınık olup, dış müsilaja meydan vermeyenlerdir. 

İnançlar; insanların özelleridir. İnanç; pozitif eylemlerle gösterilmedikçe, hamasi söylemlerin değeri yoktur. Bunun da en açık göstergesi; ölçümlerin ölçütlerle karşılaştırılması ve değerlendirmenin yapılmasıdır.  

Bu ölçülerden bazıları: 

Her insanın yaratılmakla sahip olduğu yaşama hakkıdır. Her insan; öğrenme, gezme, iskân hakkına sahiptir. Hiçbir şekilde çoğunluğun azınlığa tahakküm hakkı yoktur. Dini literatürde üstünlük takvada, devlet literatüründe üstünlük liyakattedir. 

Siyaset anlayışı hizmet için olmalıdır. Şahsî menfaat üzerine dönen siyaset canavardır. Liyakat dışında yapılan kayırma; zulümdür ve haksızlıktır. 

Helâl kazanılmayan para iç müsilajın sebebidir. İç müsilaja maruz kalan nesil haramzade olup, dış müsilajın üreme kaynağını teşkil eder. Tabi bunun bir de manevî sorumluluğu vardır.