Düşmanını tanımayan tedbirler almaz, alamaz! Keza, iç düşmanını tanımayan da dış düşmanlarla mücadele edemez! Spor rekabetlerinde de böyledir. Güreşçi, boksör, futbolcu rakibini tanımazsa gafil avlanır! 

Nedir en büyük iç düşman? “Şüphesiz nefis daima kötülüğe sevk eder-ancak Rabbim rahmet ederse o başka.”1 demesiyle, nefs-i emmâreye itimad edilmez. Enâniyet ve nefs-i emmâre sizi aldatmasın.”2 

Eğer nef­si­mi­zi ta­nır, ter­bi­ye eder, olum­lu du­y­gu ve has­let­le­ri­mi­zi yü­cel­tir­sek hem yü­ce Ya­ra­tı­cı­ya mu­ha­tap olur, hem de O’nun is­te­di­ği şe­kil­de bir kul olu­ruz. Nef­si­ni ta­nı­ma­yan onu ıs­lah ede­mez. Nef­si­ni ıs­lah ede­me­yen, ona hük­me­de­mez. Nef­si­ne hük­me­de­me­ye­ne, nef­si hük­me­der. Do­la­yı­sıy­la nef­si in­sa­na kö­le ol­maz, bi­la­kis o, onun esi­ri olur. Nef­si­ne kö­le olan as­la ba­şa­rı­ya ula­şa­maz.  

İn­san, kainatın mad­dî-manevî tüm un­sur­la­rı­nı tem­sil eden, özet­le­yen kü­çük bir min­ya­tü­rü­dür. Can­sız bir var­lık gi­bi ya­şa­mak­tan, bit­ki­sel ha­yat­tan, hay­van­lık­tan kur­tu­lup in­san ola­bil­me­si için ru­hu­nu tekamül et­tir­me­si ge­re­kir. Ru­hu­muz; te­fek­kür, ilim, ma­ri­fet, iba­det, zi­kir, dua ve ri­ya­zet­le tekamül eder. Te­ka­mül et­ti­ği öl­çü­de yü­ce Ya­ra­dan’ın is­te­di­ği ger­çek bir in­san olur, hem dün­ya­da, hem de son­suz ha­yat­ta mut­lu­lu­ğu tat­ma­ya layık olur.  

Bir diğer iç düşmanımız, Kur’an’da mealen, “Ey iman edenler! Şeytan sizin apaçık düşmanınızdır.”3 diye bildirilir. Vesvâs olan şeytan, tâbir-i diğerle İblis, insanın kalbine ve aklına lüzumsuz ve alçakça düşünceleri atan; hiç belli etmeden fısıldayan, gizliden gizliye aldatma ve ayartma için fiskos edip duran; sinerek, gerisin geriye çekilerek sonra fenalığa sürükleyen; değişik stratejilerle Hak’tan yüz çevirten; sineleri işkillendiren, demektir. Kur’ân, onun, “Mesajını süsleyerek”4 olumsuz/negatif duyguları vesvese verdiğini haber verir. Şeytan hannâsdır; Allah anıldığı zaman geri çekilen, sinen, o esnada kaybolan, sıvışıp gidendir. Şeytan, Euzu-Besmele, zikir, şükür, tefekkür ile uzaklaştırılır. 

Eğer iç âle­mi­mi­zi, iç düşmanlarımızı keşfeder, olum­suz du­y­gu­la­rı­mı­zı veriliş istikametinde yönlendirirsek ruh ve be­de­ni­mi­ze yer­leş­ti­ri­len ener­ji bo­yut­la­rıy­la bir­leş­ti­rip odak­laş­tır­ma ma­ha­re­ti­ni ka­za­nır­sak, son­suz Kud­ret Sa­hi­bi­’nin ta­bia­ta koy­du­ğu tek­vi­nî ka­nun­lar ile uyum­lu bir iliş­ki içe­ri­sin­de olur­sak gü­cü­mü­zü fev­ka­lâ­de yük­sel­tip, yön­len­di­rir, ola­ğa­nüs­tü iş­ler ba­şa­ra­bi­li­riz.”5 

Dipnotlar:

1-Yusuf Sûresi, 53.; 

2-Lem’alar, Enst./inter., s. 166.; 

3-Bakara Suresi, 208.; 

4-Hicr Serise, 39.; 

5-bknz., Söz­ler, s. 281.