Bilindiği gibi AKP iktidarında, ardından “otoriter rejim”de İsrail’le açık ve gizli-örtülü ticaret hep devam etti. İktidardakilerce başta inkâr edilse de 31 Mart seçim yenilgisinin ardından Ticaret Bakanlığı’nın verileriyle aralarında demir-çelik, çimento, silâh parçası ve barut ile jet yakıtının bulunduğu önce İsrail’e gönderilen 150’den fazla malın İsrail’e gönderildiği tescillendi.

En çarpıcısı da sistemli bir şekilde katliamı sürdüren İsrail ordusuna silah ve mühimmat üretimi için demir-çelik, jet yakıtı, kimyevi madde ve barut gibi binlerce ton stratejik mal ve malzemelerin çoğu iktidara yakın yüzlerce özel şirketlerin gemi-gemicikleriyle uluslararası şirketler ve yabancı- üçüncü ülkeler aracılığıyla Filistin üzerinden sevkle Siyonist rejime her türlü destek verilmesi.

En son Danimarkalı nakliye şirketi Maersk’e ait Maersk Detroit ve Nexoe Maersk gemilerinin İsrail’in Hayfa Limanı’na ulaşmak üzere yola çıktığını ve 28 Nisan’da Mersin Limanına demirleyeceğini ve İsrail’e askeri mühimmat taşıdığı belirtilen Nexoe Maersk adlı konteyner gemisinin Mersin Limanına demirleyecek geminin ABD’deki Lockheed Martin tesislerinden aldığı F-35 savaş uçağı parçalarını Gazze’yi bombalayan Nevatim Hava Üssü’ne gönderildiğini belirten Filistin Eylem Komitesi, iktidardakilere çağrı yaparken, vatandaşların protestolarının bile büyük tehevvürle engellenmesi.

Mersin Limanı’na 27 kez giriş-çıkış yapan ve İsrail’in Gazze’de sürdürdüğü saldırılara lojistik destek sağladığı tesbit edilen ve savaş malzemesini İsrail’in Hayfa Limanı’na taşıyan gemilerin Mersin Limanı’na uğraması halkta büyük infâle yol açtı.

Daha önce İsrail’e ticareti protesto eden başörtülülerin apar topar gözaltına alınması gibi İsrail gemisinin Türkiye limanlarına sokulmasıyla “soykırıma ve suça ortaklık” eleştirilerinin bile “suç” sayılması, Mersin Limanı önünde çarşaflı kadınların bile yerlerde sürüklenerek İsrail’e tepki tel’inlerinin engellenmesi ibret-i âlem oldu.

Ve bu çelişki, “ucûbe otoriter rejim”de bir yandan BM’de 52 ülkeyle birlikte “İsrail’e silah ambargosu” çağrısıyla “Filistin’in yayında” gösterisi perdesinde “tek kişilik hükûmet”in diğer yandan limanlarını ölümcül sevkiyata açan “işgalci emperyalist işbirliği”ni teyid etti.

VAZİYET

“19 Mart”ın mâliyeti 143 milyar doları aştı

En son sıcak para için gittiği ABD’de New York’ta G20, IMF ve Dünya Bankası Bahar Toplantıları için Amerikan Hazine Bakanı ve toplam varlık büyüklüğü 4 trilyon doları aşan 25’ten fazla kuruluşun üst düzey temsilcileriyle görüşen Hazine ve Maliye Bakanı’nın son Amerika gezisinde de “eli boş döndüğü” ortaya çıkarken, “19 Mart operas-yonu”nun ekonomiye vurduğu darbenin tahribatı ve kaybı tartışmaları sürüyor.

Amerikalıların, Türk-ABD ekonomik işbirliğinin bazı siyasi şartlara bağlı olduğunu ve bunların başında Suriye’de tefrika projesi, İsrail’le daha da sıkı işbirliği ve İran konusunu gündeme getirdikleri ifade ediliyor.

Ekonomistler, “19 Mart”ın mâliyetinin sadece doları - dövizi tutmak için birkaç gün içinde Merkez Bankası’nın 52 milyar dolarla kalmayacağını, tahrik edilen siyasi kutuplaştırma ve yargıya müdahaleyle oluşan güvensizlik ortamında ülkeye yatırımın gelmeyeceğini, doların-dövizin, faizlerin ve enflasyonun daha da yükseleceğini belirtirken, siyasi operasyonun tahribatına dair yeni analizler yapılıyor.

DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan’ın, operasyonun ekonomik etkilerine ilişkin olarak, “ülkeye maliyeti sadece Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinin erimesi değil; dış borç, hazine yükü, şirket değerleri ve faiz maliyetleriyle birlikte toplamda Türkiye’nin kaybı 143 milyar doları aştı” yakınması vaziyeti ele veriyor. (Karar Tv, T24, 27.4.25)

“Dolardaki artışın dış borca etkisi 1 trilyon lira, dolardaki ve faizdeki artışın Hazine’ye etkisi 1 trilyon lira, borsadaki şirketler 40 milyar dolar değer kaybetti; Merkez Bankası tarihinde ilk defa yüzde 60 faizli likidite senedi çıkarmak zorunda kaldı” diyen Babacan’ın hesaplamasıyla“Bu operasyon yapılmasaydı emeklilerin bayram ikramiyeleri 4 bin TL’ye değil 30 bin TL’ye çıkarılabilirdi…”

Yazık, çok yazık…

HAFTANIN SÖZÜ

“Turpunan, şalgamınan devlet idâre edilmez, adâlet ile hukuk ile idâre edilir…”

 Abdullah Ceylan, Yozgatlı çiftçi