Hemen her ülkenin, her toplumun efsanevî şahsiyetleri, millî şairleri, millî kahramanları vardır. Misal, bizde merhum M. Âkif nasıl bir şahsiyet ise, dost ve kardeş ülke Pakistan için de M. İkbâl odur.
İşte, Pakistan'ın millî şairi olarak kabul edilen Muhammed İkbâl’in bugün vefat yıl dönümü. Büyük İkbâl, 1938 senesinin 21 Nisan'ında Hakk'ın rahmetine kavuştu.
Onun altmış beş yıllık ömrünün çoğu, hürriyet ve bağımsızlık mücadelesi ile geçti. Şiirlerinde de, aynen bu ruh ve şuuru hep canlı tutmaya çalıştı.
Zira, onun yaşadığı dönem itibariyle, Hindistan Müslümanları—bütün Hint kıt'asındaki topluluklar gibi—İngiliz sömürgesi altındaydı.
İkbâl, sömürge zihniyetini yerden yere vuran, hürriyet ve istiklâlin kudsiyetini dem ve damarlara işleyen şiirler yazarak, büyük bir uyanış hareketinin şairi oldu.
*
Aynı zamanda âlim bir şahsiyet olan Muhammed İkbâl, birçok yönüyle millî şairimiz Mehmet Âkif'le benzeşiyorlar.
Garip bir tevâfuk ki, doğum tarihleri aynı olduğu gibi, isimleri ile vefat tarihleri de birbirine çok yakın görünüyor.
Her ikisi de 1873 senesinde dünyaya geldi. Vefat tarihleri itibariyle, arada sadece iki sene gibi küçük bir fark var: M. Âkif 1936’da, M. İkbâl ise 1938'de dâr–ı bekàya irtihal eyledi.
Bu iki büyük şairin yüreklerde heyecan ve coşku meydana getiren ortak özellikleri ise, bilhassa Müslümanların hürriyet ve istiklâliyetini en yüksek bir sadâ ile haykırmalarıdır.
Bu yönleriyle de, milyonların gönlünde taht kurup yerleştiler.
Allah, her ikisine de rahmet ve mağfiret eylesin.
Konuya, Muhammed İkbâl'in şiirinden yapılan kısacık bir tercüme ile nokta koyalım.
*
Âsuman, fecrin ışıklarıyla nurlanacak
Ve, gecenin karanlığı hızla kalkacak
Iztırap çeken ihvanlar gelip birlik olacak
Meltem ve çiçekler mutlu yolda buluşacak
Gözyaşlarım, şebnem gibi parıldayan melodiler getirecek
Bu bahçenin her goncası kaderimle şekillenecek
Kalpler, gönüllü secdelerini hatırlayacak
Başlar, Kâbe'nin kudsî toprağına yeniden değecek
..........................................
Ve, bu bahçe Allah'ın Cennetinin şarkısı ile dolacak.