Berzah âleminde ruhların bir kısmı nimet içinde ve serbesttirler, bir kısmı ise azap içinde ve bir nevi tutukludurlar.
Nimet içinde olan ruhlar, tıpkı bir kuş misali istedikleri yere giderler, Cennet meyveleri yerler. Amelî olarak kendi denginden olan ruhlarla görüşüp sohbet edebilirler.
Mü’min bir ruh vefat ettiği zaman, ruhlar âlemindeki onu tanıyan akraba ve arkadaşları haberdar olup karşılamaya giderler. “Sonra melekler bu ruhu elden ele aktararak semanın kapısına kadar getirirler ve mü’minlerin ruhlarının yanına getirirler. Mü’minlerin ruhları, gelen mü’minin ruhuna birinizin uzaktaki sevdiği birine kavuşmasından daha çok sevinirler ve o şekilde karşılarlar ve ‘Falan filan nasıldır?’ diye sorarlar.” (Müslim, Cennet, 75)
Tabiinden Sa’id b. el-Müseyyeb, “Bir adam öldüğü zaman (daha önce ölmüş olan) çocuğu onu, yolculuktan dönen kimsenin karşılandığı gibi karşılar.” demiştir. (Îbnu’l-Kayyim el-Cevziyye, er-Rûh, Beyrut, 1975, s. 19)
Bu hadislerden de anladığımıza göre, berzah âlemindeki mü’min ruhlar kendi aralarında irtibat sağlayabildikleri gibi, dünyadan da haber alabilirler. Dünya ile irtibatları da bir derece devam etmektedir.
Meselâ bir başka hadis-i şerifte şöyle buyuruluyor: “Sizin amelleriniz ölen akrabalarınıza bildirilir. İyi ise sevinirler ve ya Rab bu senin nimetin ve fazlındır. Nimetini ona tamamla. O nimet üzere onu öldür” derler. Kötülerin amelleri de onlara arz olunca, onlar Yâ Rab ona sâlih amel ilham et ki, onunla ondan razı olasın ve onu rahmetine yaklaştırasın.” (Müsned 20, 114)
Dünyada madde ile kayıtlı olduğumuz için, yeri geliyor sevdiklerimizi yıllarca göremeden ayrı ayrı şehirlerde ya da ülkelerde yaşıyoruz. Ölüm ise mü’min ruhlar için serbestliktir. Ruhlar âleminde olan yakınlarına kavuşmaktır.
Bediüzzaman Hazretleri de “Birimiz şarkta, birimiz garpta, birimiz cenupta, birimiz şimalde, birimiz âhirette, birimiz dünyada olsak, biz yine birbirimizle beraberiz” derken, birbirini Allah için seven kardeşler arasında ayrılık olmayacağını, birbiriyle olan kalbî irtibat ve yardımlarının devam edeceğini belirtiyor.