Türkiye’de ise adeletin tahminlerden de öte geciktiği ve bazen de ‘yanlış tecilli ettiği’ olmuştur. İdam iddiasıyla yargılanıp beraat edenler olduğu gibi, haksız yere hapse atılan ve sonradan ‘Pardon, yanlışlık olmuş, özür dileriz” denilerek serbest kalanlar da vardır.

Bu umimi problemin çaresi adalet sisteminde köklü ve iyi yönde reformlar yapmaktan geçer. Ülkemizde ara sıra reformlar yapılıyor ama bazen bu reformlar ‘eskiyi aratan’ cinsten oluyor. Mesela, geçmiş yıllarda hakim ya da savcı olmak isteyenler çeşitli imtihanlara giriyordu. Sonra bir bahane ile bu imtihanlar ya kaldırıldı ya da ‘mülakat’ın ağırlı ve belirleyici olması tercih edildi. Netice ortaya çıkan tablo, bu kararları alanları da tatmin etmedi. Çünkü adalet sistemi daha hızlı ve adil olarak işlemedi ve işlemiyor.

Şimdi yapılan açıklamalara bakılırsa yakın zaman önce kaldırılan ‘yazılı imtihan’lar yeniden devreye alınacakmış. Velev ki bu yapılsa bile, bundan önce imtihanla değil de ‘mülakat’a işe alınanların durumu ne olacak? Yoksa, “Ne de olsa istediğimiz sayıda kişiyi mülakatla seçerek işe aldık. Artık bu durumu savunmamız mümkün değil. O halde yeniden imtihan sistemini getirelim” diye mi düşünüldü? Eğer böyle düşünülerek iş yapılmak isteniyorsa ortada bir samimiyetsizlik var ve bu durum uzun dönemde bu kararları alanları mahçup eder.

Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Ankara Hakimevi’nde yargı muhabirleriyle bir araya geldiği toplantıda “Yargı reformunda birinci paketimiz düşünce ve ifade özgürlüğünü daha da güvenceye alıcı, tutuklamadaki keyfiliği, uygulamadaki farklılığı ortadan kaldıran düzenlemeler içeriyor” demiş. (AA, 6 Eylül 2019)

Haberlere bakıldığında, Bakanı Abdulhamit Gül’ün açıklamalarından şu ‘özet’lerin çıkarılmış olduğu da görülüyor: “İnfazın ertelenmesi konusu af değil. İnfaz sürelerini masaya yatırdık, alternatifler var. Meclis alternatifler üzerinden en doğrusunu seçecektir. (...) Avukatlık Kanunu ile ilgili bir çalışma, demokratik temsil ve temsilde adalet anlamında bir çalışmanın elbette yapılması doğrudur. Bu konuda kararı Meclis takdir edecektir. (...) İdam konusu parlamentonun takdirinde. Anayasa değişikliği gerekiyor.”

Bütün bu vaadler yerine getirilmiş olsa bile geçen dönem TBMM gündemine gelen ‘yargı reformu’nun bir şekilde ertelenip ötelenmiş olmasını kim ne ile izah edecek? Niçin hak, hukuk ve adalet reformu her fırsatta erteleniyor? Başka konularda bir günde kanun ve kararnameler çıkaranlar şıra ‘adalet reformu’na geldiğinde niçin işi yavaştan alıyor?

Vaad olarak ortaya konulan ‘uzun tutukluluk hali’nin yanlış olduğu, insanların kolayca tutuklanmaması icap ettiği en az 20 yıldan beri konuşuluyor. Her idareci ‘tutukluluğun ceza verme biçimine dönüşmemesi’ gerektiğini söyleyip duruyor. Fakat bunca söze, vaade ve konuşmaya rağmen insanlar aylarca tutuklu kalabiliyor.

Şu anda gündeme getirilen ve Ekim ayı başında TBMM’de tartışılacak olan ‘yargı reformu’ gerçekten iyi yönde adımlar barındırıyorsa gecikmeden hayata geçirilmelidir. Türkiye ve dünya şartları ülkemizin hak, hukuk ve adalet yolunda ilerlemesi gerektiğini gösteriyor. Bu yolculuğun ertelenmesi ve ötelenmesi ödediğimiz sosyal faturaları arttırır. 

Hep birlikte talep edelim: Tam adalet, bir an bile gecikme!