"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Korona virüsünün küresel ekonomiye etkileri

Muhammet ÖRTLEK
17 Mart 2020, Salı 00:11
Çin’de ortaya çıkan ve dünya ülkelerinin hemen hemen hepsine yayılan Korona Virüsü, petrol fiyatlarının düşüşüne neden oldu.

İki önemli petrol üreticilerinden Rusya’nın, Suudi Arabistan liderliğindeki OPEC’in (Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü) küresel petrol arzını kısıtlayarak fiyatları korumaya yönelik tavsiyesini reddetmesinin ardından 6 Mart’ta başladı. Halbuki, petrol arzı ve fiyat konuları, OPEC üyesi ve üyesi olmayan petrol üreticisi ülkeler arasında 30 Kasım 2017’de imzalanan “OPEC + Anlaşması”nın bir paçasıydı. Böylece Korona Virüs’ün, OPEC + Anlaşması’nı devre dışı bıraktığı söylenebilir.

Suudi Arabistan’a göre, Korona salgını, küresel petrol talebini azalttı. Suudi yönetimi küresel petrol arzının kısıtlamasında bu talep azalmasını hafifletmek için bir anahtar araç olarak değerlendirdiği belirtiliyor. Rusya’nın reddetmesine cevap olarak, Suudi devletine ait Saudi Aramco petrol şirketi önümüzdeki ay ham petrol üretimini günde 12.3 milyon varile çıkaracağını açıkladı. Ayrıca Suudi Arabistan, Rusya’ya cevap vermek için ham petrolde varil başına 6 ile 8 dolar indirime gitti. Zaten Korona dolayısıyla korkan yatırımcılar, birde yer yer yüzde 30 kadar düşüş gösteren petrol fiyatlarıyla da yüzleştiler. 1991 Körfez Savaşı’ndan bu yana, petrol fiyatlarında böyle ciddî bir düşüş görülmediği bildiriliyor.

Enerji araştırma şirketlerinden Clipper Data’nın Emtia Araştırmaları Direktörü Matt Smith, Rus lider Vladimir Putin’in “ABD petrol endüstrisine zarar vermek için Korona salgınından faydalandığını” ileri sürüyor. Hatta Smith’in iddiaları arasında “borçlu ve yüksek petrol fiyatları üzerinden işlem gören ABD petrol sanayiinin, Putin tarafından daha ucuz petrol fiyatlarıyla çökertilmeye çalışıldığı” bulunuyor. Yine Smith’in iddialarında “Rusya-Suudi ham petrol fiyat savaşının, ABD petrol şirketleri arasında iflâs korkularına yol açtığı” mevcuttur.

Rusya-Suudi petrol fiyatı mücadelesine ek olarak, Korona salgınının küresel ekonominin bu çeyreğinde resesyona girdiğinden korkuluyor. Çok uluslu Amerikan firmalarından Boeing’den 11 Mart günü yapılan açıklamada “işe alımların durdurulduğu ve mevcut nakitini korumak için ilâve tedbirler aldığını” bildirerek Korona’nın seyahat sektörü üzerindeki etkisini gösteriyor. Çin yatırımlarına büyük ölçüde bağımlı olan Latin Amerika bölgesinden Venezuella’nın petrol sanayii, Kolombiya’nın çiçek üreticileri, Şili’nin meyve ihracatçıları ve Meksika’nın muhtelif üretim tesisleri de dahil olmak üzere bir çok sektör sıkıntılar yaşıyor.

Ekvador Devlet Başkanı Lenin Moreno 10 Marttaki beyanatında “çok hassas ve çok zor bir dönemden geçtiklerini, bir felâket senaryosu ile karşı karşıya olduklarını, salgından dolayı bütçeden 1.4 milyar dolarlık indirim yaptıklarını” belirtti. Moreno’nun bütçeden indirim ifadesinden sonra, Ekvador’da sosyal huzursuzluk riskinin arttığı da beklentiler arasındadır. İngiltere’de de Exchequer Valisi Rishi Sunak ise “ekonomide istikrar, güven ve Korona ile mücadele için 30 milyar sterlin âcil durum teşvik paketi” açıkladıklarını aktardı. Ukrayna Merkez Bankası da Korona’dan olumsuz etkilenen piyasada, Ukrayna parası Grivnas’ın ABD doları karşısında değer kaybını önlemek üzere 250 milyon dolar satışı gerçekleştirdi. Dünyadaki bütün hükümetler şu anda Korona’dan dolayı sağlık tedbirleri alırken, diğer taraftan ekonomik ve sosyal problemlerle de karşı karşıya kalacakları anlaşılmaktadır.

Salgın dolayısıyla birçok ülkede insanların marketlere hücum etmesi, aşırı alış veriş yapmaları ile ürün tedarik zincirinde de bozulmalar yaşanıyor. Aşırı talep sebebiyle uluslar arası piyasalarda bazı ürünlerin bulunmaması, fiyatının aşırı yükselmesi veya karaborsaya düşmesi bu duruma delil niteliğinde.

Korona’nın daha da ilerlemesi düşünülürse işten çıkarmaların gerçekleşeceği, ham maddeye erişemeyen üreticilerin küçülmeye gideceği, piyasada ürün kıtlığı yaşanacağı vb. ihtimaller ülkelerin ve büyük şirketlerin gündeminde mevcuttur. Salgının insanî, ekonomik, sosyal maliyetlerinin beklenilen tahminleri aşmaması ümit edilmektedir.

Okunma Sayısı: 2512
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
    (*)

    Namaz Vakitleri

    • İmsak

    • Güneş

    • Öğle

    • İkindi

    • Akşam

    • Yatsı