"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Pakistan’ın, Afganistan yaklaşımı

Muhammet ÖRTLEK
27 Ağustos 2021, Cuma
Taliban’ın 15 Ağustosta Kabil’e girmesinden bir gün sonra, Pakistan Başbakanı İmran Han, kültür ve eğitim hakkında yaptığı konuşmasında “Afganların köleliğin zincirlerini kırdığını” ifade etti. Böylece Han’ın, Taliban’ın Afganistan’da kontrolü ele geçirmesini dolaylı şekilde onayladığı yorumlanıyor.

Taliban’ın Kabil’i almadan önce 29 Temmuzda, Pakistan ordusundan emekli Korgeneral Gulam Mustafa’nın Tweeter “@_GhulamMustafa_” hesabından yaptığı paylaşım dikkat çekiyor. Mustafa, Londra’daki Analist Sami Ullah Malik’in paylaştığı bir mesaja cevap  olarak “Taliban’ın mücadelesi epik (destansı) boyutlarda. Hür dünyanın ‘İnşaallah’ yaşama biçiminin yok olmasına yol açacak geri dönüşü olmayan süreçleri harekete geçirdi” diye yazdı. Mustafa böylece, Taliban’ın Afganistan’daki ilerleyişinden duyduğu memnuniyeti dile getiriyor.

Bununla birlikte 17 Ağustosta “Pakistan’dan Camiat Ulema-i İslâm Fuzul (JUI-F) Grubu” lideri Mevlânâ Fazl Rahman ve “Vifak’ul Medaris El-Arabiya Pakistan” gibi İslâmî unsurlar ile “Avami Ulusal Partisi (ANP)” Genel Başkanı Aimal Vali Han vb. siyasî yapıların, Taliban’ın Afganistan’daki “başarısını kutladıklarını ve Müslüman dünyasının zaferi olduğunu” belirttiler. Taliban’ın Afganistan’a hâkim olmasından, Başbakan Han’la birlikte asker, İslâmî gruplar ve siyasilerin de olumlu mesajları görülmektedir. 

Pakistan’ın ileri gelenlerinin, Hamid Karzai ve Eşref Ghani dönemlerinde, Pakistan’a rağmen Afganistan’da etkisi artan Hindistan’ın ivme kaybedeceğini düşündükleri iddia edilmektedir. Yine Taliban yönetiminde, Pakistan’ın etkisini arttıracağına ihtimal veriliyor. Çünkü Pakistan’ın en uzun kara sınırının Afganistan’la olması önem arz ediyor. Birde Taliban üzerindeki etkisinin, Pakistan’ı Taliban yönetimi ile iletişim kurmak için birincil diplomatik kanal olma özelliğiyle öne çıkartıyor. 

Pakistan sahip olduğu bu özelliğiyle hem Taliban’la iletişim kurmada hem de Afganistan’a insanî yardımların dağıtılmasında önemli kılıyor. Diğer taraftan başta El-Kaide olmak üzere, benzeri terör yapılarının, Afganistan’da yeni dönemde tekrar konuşlanıp gelişme kaydederlerse, gelecekte ABD’nin terörle mücadele operasyonlarının gerçekleşmesine yardımcı olabileceklerine ihtimal veriliyor.

Taliban’ın Afganistan’daki durumu Ortadoğu’daki bazı İslâmî grupları cesaretlendirdiği gibi Pakistan içerisindeki muhtelif militan grupları da heyecanlandırabilir niteliktedir. Bunlardan en önemlisi Deobandi Pakistan Talibanı (Tehrik-i Taliban Pakistan) isimli Deobandi-Vahhabi çizgideki gruptur. Deobandi Pakistan Talibanı, kendi tanımlarına göre cihad ve şeriat iddiasında olan, mezhepçi bir topluluk olup, Pakistan’da Halifelik kurmak için Pakistan hükümetini devirmeyi amaçlamaktadır. Deobandi Pakistan Talibanı, zikredilen son özelliğinden dolayı, Afganistan Taliban’ından farklılaştığı ihtimaldir. Deobandi Pakistan Talibanı, 2000’ler ve 2010’ların başlarında Pakistan’da bir dizi terörist saldırılarda bulunup, güvenlik güçlerinin karşılık vermesinden çekindiklerinden Afganistan’da saklandıkları aktarılıyor. Elbette bu gibi gruplar, Pakistan için güvenlik meselesidir.

Diğer taraftan Deobandi Pakistan Talibanı, 14 Temmuz 2021’de Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru’nun bir parçası olan, iki ülke arasında karayolu, demiryolu ve boru hattı ağını ihtiva eden 65 milyar Dolarlık bir yatırım planı kapsamındaki Dasu Hidroelektrik Barajı inşaatına çalışanları taşıyan otobüse saldırılarda bulunmuştu. Saldırılarda 13 kişinin öldüğü ve bunlardan 9’unun Çinli çalışanlardan meydana geldiği belirtiliyor. Böylelikle Deobandi Pakistan Talibanı’nın, Pakistan’daki Çin yatırımlarına karşı olduğu anlaşılmaktadır.

Pakistan, Afganistan’da eskiye nazaran daha fazla etki arayışında olup, ulusal güvenlik algısını büyük ölçüde rakibi Hindistan karşısında temellendirmiştir. Ancak Pakistan’daki figürlerce, Afganistan’daki Taliban’ı dolaylı veya dolaysız bir şekilde tanımak ya da tanımlamanın, ülkelerini hedef alan diğer grupların dikkatinden kaçmadığı aşikârdır. Yine de Pakistan’ın hem topraklarındaki hem de dışındaki unsur ve gruplarla ilişkisinin dengesi, kendi güvenliğiyle ilişkili olduğu kuvvetle muhtemeldir.

Okunma Sayısı: 766
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
    (*)

    Namaz Vakitleri

    • İmsak

    • Güneş

    • Öğle

    • İkindi

    • Akşam

    • Yatsı