Bundan kırk sene kadar evvel Erzurum’da çalıştığım zaman, neredeyse eksi 50 derecelere yakın soğukları gördük. Lojman ve işyeri arası mesafe beş yüz metre kadardı. Sabahleyin işe giderken bütün kışlıklarımızı güzelce giyinir, evden öyle çıkardık. 

Kaşkolümüzü de ağız ve burnumuzu kapatacak şekilde sarardık. Tam apartmanın dış kapısından çıkar çıkmaz dış havayla temas edince hemen kirpiklerimiz donardı. Kaşkolü biraz yukarı kaydırınca, bu sefer de bıyıklarımız donardı.

İşte, bugünlerde Marmara bölgesinde yaşadığımız bu kar ve kış manzaraları, bizi eski hatıralara götürdü. Tabiî daha da eski seneleri hatırladım. Rahmetli dedemin (rahmetli annemin babası) yaşadığı bir hadiseyi sizlere nakledeyim.

Hâni deriz ya, “Ecdadımız, dinini, vatanını, milletini sever” diye. İşte, dedemin o hadisesinde bu var. Gerçi bu kendi dedemiz, bizim bildiğimiz bir misâl. Kim bilir kaç kişinin de dedelerinde, ecdadında buna benzer hatıralar vardır. 

Dedem, “Saraçoğlu Kâmil Bey” 1900 doğumlu ve Ankara Beypazarı Tahir Köyü’ndendir. Osmanlı’nın “Karakeçili” aşiretinden oldukları söylenirdi. 

Cumhuriyetin ilânından hemen sonra Ankara’ya taşınırlar. Ankara Kalesi, Hisar içinde otururlar. Dedem de TCD Demir yollarında, “kondüktör” olarak işe girer. Artık, her tarafa trenle gidip- gelir. Tabiî, o zamanlar trenler kömürle çalışan, “kara tren” tabir edilen cinstendir.

Bir kış mevsimi, (o zamanki kışlar da, çok çetin olurmuş) Ankara’dan Erzurum’a seferleri vardır. Tren dağı-taşı aşıp, Erzurum’a yaklaştığı zaman, bir dağın başında kara saplanır, kalır. Çok uğraşır, didinirler, ama nâfile. Bakarlar ki netice alamıyorlar hem akşam yaklaşmakta hem de eksi 50 derece soğukta donma ihtimâlleri vardır. Makinist de dâhil, bütün personel treni terk edip bir yere sığınma fikrinde birleşirler. Bir tek, dedem buna razı olmaz. “Yahu treni terk edersek, dağın başında bu devlet malına zarar gelir, eşkıyalar soyup-soğana çevirir, ben gelmiyorum, treni bekleyeceğim der.” Arkadaşları çok ısrar etse de dinlemez, trende kalır.

Kendisine kuytu bir yer bulur. Ama gecenin ayazı, iliklerine kadar da işlemektedir. Sabaha kadar, çeşitli şekillerde, uyumadan kendisini muhafazaya çalışsa da artık olan olmuş, soğuk iç organlarına tesir etmiştir. 

Sabah olunca, kurtarma marşandizi ile trenin yanına bütün arkadaşları gelir, bakarlar ki dedemin vaziyeti çok kötü. Hemen ilk meskûn mahalle gidip, âcil tedâvisini yaparlar. Müdâhaleyi yapan hekim, makiniste başıyla menfi tarzda işâret eder.

Ankara’ya gelince hemen hastahaneye giderler. Zatürre olmuştur. Tedâvileri yapılır ve bir müddet sonra da evine yollanır. Hemen bir–iki gün sonra da evinde, 52 yaşında iken, en küçük teyzem 4 yaşında olmak üzere, altı çocuğunu yetim bırakıp vefat eder. Ben dünyaya gelmeden iki sene evvel vefat ettiğinden, tabiî hiç dedemi göremedim. Allah, hem bizim hem de hepinizin ecdadına, vefat edenlerine rahmet eylesin.