Uzun yıllar çevreyle meşgul oldu. Kendisini toprağa ve ağaçlara vakfetmişti. Ülkemizde çevre bilincinin yerleşmesinde çok büyük emeği vardır. Tema’nın her ilde ve ilçede mutlaka temsilcileri vardır. Çevre ile ilgi bir problem olduğunda Tema temsilcileri hemen oradadır. Okulların büyük bölümlerinde de öğrencilerden temsilcileri vardır. Çevre ve Millî Eğitim Bakanlığı’yla ortaklaşa bir çok eğitim seminerleri düzenlemiştir Tema. Hayrettin Karaca bütün toplantılarda hazır bulunmuştur ve çoğunlukla da konuşma yapmıştır. Topraklarımızın erozyonla kayıp gitmesi onu en çok üzen şeylerdendi. Hatta topraklarımızın tasnifi için de çok uğraştı.

En önemli özelliği de tüketime karşı olması idi. “Param var, ama almıyorum” derdi. Onun üzerinden hiç çıkarmadığı ‘yirmiyedi delikli’ bir kazağı vardı. Tema’nın düzenlediği bir çevre toplantısında ben de dâvetliydim. Toplantıda yanında oturdum. Kazağındaki delikleri gördüm. Pantolonunun da çok eski olduğunu görünce ‘Pantolonunuz da kazağınıza arkadaş mı?’ diye sormuştum. Gerçekten de pantolonun paçaları bir kaç defa uzatılmış gibi gözüküyordu. Evet, imkânı olduğu halde bilinçli olarak tüketmemek, israf ekmemek çok önemli bir vasıf.

Çevre konusunda Birleşmiş Milletler’den ödül sahibidir. Bu noktada örnek bir kişi olmuş ve güzel bir çığır açmıştır. Allah rahmet etsin.

Develerin muhatabı olsaydı

Bugünlerde gündemi meşgul eden Avustralya’daki 10 bin devenin nişancılar tarafından öldürülme kararı var. Gerekçesi, insanların sularına ortak olmaları imiş. İnsanlar nasıl bencilleşmiş ki, ortak nimet olan suyu paylaşamıyor? 

Kur’ân-ı Kerîm’de bu hayvanlarla ilgili olarak şöyle buyuruluyor: “Sizin için erkekli dişili sekiz çift hayvan indirdik” 1 

Said Nursî de bu âyeti açıklıyor: “Güya nasıl ki rahmet tecessüm etmiş, yağmur olmuş; öyle de ni’met dahi tecessüm etmiş, keçi, koyun, öküz ile manda ve deve şeklini almış.” 2  Bir deve, Peygamberimizin (asm) yanına gelip çöküyor ve zor şartlarda çalıştırdıktan sonra şimdi de sahibinin kendisini keseceğini söyleyip şikâyet etmiş. 3 Bu mübarek hayvanların etinden sütünden gücünden insanlık uzun yıllar faydalandı. Bugün “artık sana ihtiyacım yok” diyor. Hayvanlar insanların arkadaşlarıdır. Said Nursî hayvanlara “Levazımat-ı beytiye” diyor. 

Yine Kur’ân-ı Kerîm’de “Ehl-i hayvanlarda sizin için birer ibret vardır. Onların karınlarında, kan ile fışkı arasından çıkan ve içenlerin boğazından kolayca geçen halis bir süt ile sizi besleriz” buyurulur. 4 

Develerin öldürülmesi yine Kur’ân-ı Kerîm’de geçen Salih (as) kıssasıyla çok benzeşiyor: Salih (as) kavmi de, devenin nöbetleşe sularını deve ile paylaşamamış ve Cenab-ı Allah tarafından cezalandırılmışlardı. 

Âyet şu şekilde geçmektedir: Semûd kavmine de kardeşleri Sâlih’i (gönderdik):  “Ey kavmim dedi, Allah’a kulluk edin, sizin O’ndan başka bir ilâhınız yoktur. Size Rabbinizden açık bir delil geldi. İşte şu, Allah’ın devesi, size bir mu’cizedir; bırakın onu Allah’ın yeryüzünde yesin (içsin), sakın ona bir kötülük etmeyin, yoksa sizi acı bir azap yakalar.” 5

Develerin katledilmesi gadab-ı  İlâhî sebebi olabilir.

Dipnot:

1- Zumer Sûresi, 6. 2- Bediüzzaman Said Nursî, Lem’alar, 368. 3- Mesnevî-i Nuriye, 202. 4- Bediüzzaman Said Nursî, Şuâlar, 143. 5- A”raf Sûresi, 73.