Canlılara mesken ve beslenme kaynağı olarak hazırlanan toprak tabakasındaki sırlar, rahmet kaynaklarının organik ve inorganik laboratuvarlarındaki sayısız elemanlardır. Teknolojik araştırmaların derinlik kazanmasına rağmen, toprağın derinliklerindeki sırlar, gerçek manada çözülebilmiş değildir. Rahmet ve hikmet şifrelerinin çözülmesi, teknik araştırmalar sürdükçe anlaşılabilecektir.

Kur’ân-ı Azimüşşân’da “Biz toprağı toplanma yeri yapmadık mı? Diriler ve ölüler için.” (Mürselât. 25-26) Bu âyetlerin açıklamasında “Yalnızca toprağın diri ve ölü insanlar ve hayvanlar için bir kalım/ yerleşim yeri olduğu gerçeğine işaret etmekle kalmaz, ama aynı zamanda bütün organik hayatta, İlâhî bir kanun olarak, doğma, büyüme, yaşlanma ve ölme devr-i dâim şeklindeki hareketine işaret eder— böylece, “Ölüden diriyi ve diriden ölüyü meydana getiren” Yaratıcı’nın varlığının bir delili olarak görülür.” 1 Zira, toprakta yaşanan canlılığın, kendine özel bir ritmi bulunduğundan, Cenab-ı Hakk’ın (cc) ilim, irade ve sonsuz kudreti açıkça müşâhede edilmekte olduğundan, sanattan san’atkârı görebilmek tam bir netlik kazanacaktır. 

Kesif, kalın ve karanlık bir yoğunlukta yaratılmış olan toprak tabakası, içinde barındırdığı ve üzerinde sergilenen güzelliklere, sebepler dairesinde İLÂHÎ KUDRET’e ince bir tül perdedir.

Risale-i Nûr eczalarında topraktaki sırların, marifetullah gayesiyle tefekkürü, iman hakikatlerine geniş pencereler açmaktadır. 

Zira, “Tarz-ı nazarla fünûn-u ekvân, olur MAARİF-İ İLÂHÎ.” (Lemaât) İlk bakışta hemen karşımıza çıkan bu hakikatlerden “Nasıl toprak suya, havaya, ziyâya nispeten kesafetli, karanlıklıdır; fakat masnuat-ı İlâhiyenin bütün envaına menşe ve medar (kaynak) olduğundan bütün anasır-ı sâirenin mânen fevkine çıktığı gibi..” (28. Söz) “Topraktaki tohumların ve köklerin çok karışık olduğu hâlde hiç şaşırmayarak, bir sûrette sümbüllenmelerini ve vücutlarını temyiz ve tefrik etmek ve ağaçlara giren karışık maddeleri yaprak ve çiçek ve meyvelere tefrik etmek..” (30. Söz) “Madem toprak bu kadar cemâl ve rahmet ve hayat ve zinetlere maddî cihetinde mazhar olmasından hadsiz bir rahmetin perdesidir ve içine giren hiçbir şey başı boş kalmıyor; elbette bütün bu zâhirî ve maddî zinetlerin ve güzelliklerin ve hüsün ve cemâl ve rahmet ve hayatın manevî merkezlerinin ve bir kısım tezgâhlarının faal bir nev’i, toprak perdesinin altında ve arkasındadır.” (Emirdağ Lâhikası)

Dünya hayatının insan, hayvan ve diğer canlılar için uygun hale getirilerek serilen toprak tabakası, yapılan araştırma ve analizler sonucunda elde edilebilen teknik bilgilerin gözden geçirilmesiyle, bazı sırları anlamaya gayret edeceğiz. 

Toprağın yapısı devamlı bir değişim halinde olduğundan, bilinmeyen sırlar keşfedilmeyi beklemektedir.” Toprakta sadece gıda üretilmiyor, toprak birçok başka şeye de yarıyor. Yağmur suyunu süzüyor ve onu temiz içme suyuna dönüştürüyor. İklimi düzenliyor; zira toprak, okyanuslardan sonra en büyük ikinci karbon yutağıdır, dünyadaki bütün ormanların toplamından daha fazla KARBON depolar. Bütün canlı türlerinin üçte ikisi toprak altında gizlidir. Toprak, suyu süzüp tutan, bitkilere, insanlara, hayvanlara besin sağlayan hayat kaynağıdır. Organik madde, toprağın su tutma kapasitesini arttırır. 

İNSAN/ HAYVAN/ BİTKİ, birbirine bağımlı canlılardır. Hayvanlar, bitkiler ve mikroplar (bakteriler) bütün gezegeni kapsayan ayrıntılı mekanizmanın iç içe geçen parçalarıdır. Bu döngüyü çalıştıran temel unsur ve sebepler GÜNEŞ ve TOPRAKTIR. Organik maddece zengin, mikro organizma faaliyetlerinin fazla olduğu toprak, bitki ve besin maddesince zengindir. Yapılarında % 20- % 30 organik madde ihtiva eden topraklara “ORGANİK TOPRAK” denir. Toprağın en önemli kim-yevî özelliği ‘asitlik‘ ve ‘alkalilik‘ olarak ifade edilir, yani topraktaki hidrojen yoğunluğuna göre değişir. Topraktaki bu farklılık, besin maddelerinin yarayışlılığına, mikro organizma faaliyetlerine etki eder. Topraktaki mikro organizma popülasyonlarının (canlı varlıkların çeşitliliği) çoğunluğu, toprağın biyolojik aktivitesini oluşturan fonksiyonlarını nötr civarındaki değerlerinde ideal bir biçimde yerlerine getirirler.” 2

Toprağın en önemli vazifelerinden biri, bitkiler için yerleşim alanı ve ana kucağı yakınlığıyla, hayvanlar dünyasının beslenme zincirine temel bir kaynak sağlamasıdır. Topraktaki organizmaların, canlı maddelerin bozulması (METAMORFOZ veya TRANSFORMASYON) sonucu meydana geldikleri ve toprağın ana malzemelerini açığa çıkararak, gerçek niteliklerini belirler. Toprağın içindeki faaliyetleri gerçekleştiren bütün canlı/ cansız varlıklar, mineraller ve başka kimyevî yapılar, bir ÖLÇÜ ve DENGE üzerine kurulmuş bağlarla birbirine bağlanmıştır. Aynı ana malzemelerden çok farklı toprak çeşitleri meydana gelebilmektedir. Yeryüzündeki bütün canlılara açılan büyük sofranın bol çeşitli gıdalarına daye’lik (ana vazifesi) yapan toprak tabakası, bir annenin bünyesi gibi, gıdalardan süt hazırlayarak yavrusunu beslediği gibi, bitkiler de, toprakta çamur haline getirilmiş kimyevî maddeleri ipek gibi ince ve yumuşak ağızlarıyla yiyerek incir, zeytin, nar, üzüm gibi milyonlarca gıdanın gönderilmesine tablacılık ederler.

Toprakta cereyan eden sırlarla dolu bu faaliyette “Bitkiler küçük gözenekleriyle karbondioksiti emerler, topraktan aldıkları diğer elementleri güneş enerjisi sayesinde suyla tepkimeye sokarlar ve daha karmaşık bileşikler oluştururlar. Bu organik bileşikler bizlerin ve hayvanların besinleridir. TARIMIN ÖZÜ, güneş enerjisini bir gıda ürününe hapsetmek ve bunun sonunda yüksek değerli İNSAN ENERJİSİ elde etmek”tir. 3 Toprak altında cereyan eden bu ince sanat, San’atkâr’ının kudret, rahmet ve kâinatı kuşatan RUBUBİYET’inin mu’cizeleri, düşünen akıllara ve gören gözlere sergilenmektedir.

SAĞLICAKLA KALIN.

Dipnotlar:

1) Muhammed ESED, Kur’ân Mesajı, s. 1404, İşâret Yayınları 2021.

2) İsmail TOKALAK, Sağlık ve bilinç topraktan başlar, s. 27 Ataç Yayınları 2020.

3) Age. s. 27.