Namaz sonrası, acâib şeylerle karşılaştık. Bunlardan birisi; namaz biter bitmez, baktık câminin içinde insanlar öbek öbek grublar hâlinde bir araya gelip, sesli şekilde zikir, duâ vb. yapmaya başladı. Öğrendik ki, orada bulunan  bütün tarikat, cemaat mensubları, her hafta Cuma namazından sonra, öyle bir araya gelip, kendi zikirlerini filân icra edermiş. Kimse de buna ses çıkarmazmış. Arkadaşıma, “Hele şuraya bak, bizde olsa, kıyamet kopar ‘irtica hortladı, gericilik faaliyetleri başladı!’ diye, bir kaşık suda azgın azınlık kıyameti kopartırdı” dedim.

Neyse, dışarı çıktığımızda daha hanımların gelmediğini gördük. Biz de orada bir duvarın dibine oturup, arkadaşla hem sohbet ediyor hem de sağa-sola bakıp insanların hâllerini seyrediyoruz. Orası tarihî bir meydan olduğundan (eski El-Ezher medrese ve camii yakını bir yer) meydanda çok turist vardı. Arkadaşla konuşurken dedi ki, “Ya Osman bey, hele şuraya bak, lisân bilmenin ehemmiyetini, insan daha iyi anlıyor. Biz şimdi burada, sağır ve dilsiz gibiyiz.” Hakikaten de öyleydi. Bunu bütün hâricî memleketlere yaptığımız seyahatlerde müşahede etmiştik.

Biz, işte konuşurken, bir turist grubunun içinden, orta yaşlarda bir kadın bizim yanımıza kadar geldi. Nasıl olsa, “konuştuğumuzu da anlamaz” düşüncesiyle çok aldırmadık. Bizim sohbetin arasına, “pat” diye Türkçe konuşarak girmez mi? Hem şaşırdık hem de sevindik. Gurbet elde kendi lisânımızı duymak bizi sevindirdi. Aklıma Refik Halid’ in, “gurbet hikâyeleri”ndeki, “eskici” geldi. Artık kadınla sohbet etmeye başladık. “Nerelisiniz?” dedik. “Ben, Rum’um. Yunanistan’dan turistik seyahate geldik” deyince şaşkınlığımız iyice arttı. Hemen peşinden de ilâve etti. “Benim babam Nevşehirli, annem de Kayserili” deyince, hayretimiz daha da ziyadeleşti. Meğer bunlar tâ Bizans zamanından kalan Rumlardanmış. Cumhuriyet’in ilk senelerindeki mübadele esnasında, Yunanistan’a göç etmek mecburiyetinde kalmışlar. Bize bir de güzel  pastırma yapma tarifini anlattı. Çok acâibimize gitti. Ondan sonra söylediği bir sözü hiç unutmadım ve hafızama aldım. (Aslında, hem Mısır hem de dünyada gezdiğim diğer memleketlerle alâkalı hatıralar yazacağım inşâallah da vakit bulamıyorum.)

Kadın, grubuyla beraber, buradaki Hıristiyanlarla olan münasebetini ve gezdikleri kiliseyi bize anlatmaya başladı. Biraz da canı sıkılmış. Sitemli bir şekilde; “Ben bunları anlamadım, ‘Allah üçtür’ (haşâ) diyorlar. (Teslis inancını kast ediyor.) “Olur mu öyle şey? ‘Allah birdir!’” deyince çok sevindik. Hemen aklıma, Üstadın; “Allah bir olur, müteaddit olamaz. Öyle de rububiyetinde ve icraatında ve icâdâtında dahi şeriki yoktur” sözleri geldi..      

Demek ki bu şekilde, tevhid inancıyla düşünüp, amel eden Hıristiyanlar da o teslis inancına kızıp, kabul etmiyorlarmış. İçimden, “Allah’ım, bunlara hidâyet nâsib et, İslâm ile müşerref eyle!” dedim.