Kur’ân-ı Kerîm’in zencefili öven anlatımıyla, “Cennet halkına gümüş billur kadehlerle, zencefil karışımı içecek doldurulup, sunulur.” İnsan Sûresi. Âyet 17’de anılan zencefilin, Cennet nimetlerinden olduğu kesin ve müjdeli bir haberdir. Zencefilin her derde deva denilebilecek kadar, etkili özellikleri bulunduğundan fitoterapinin (bitkilerle tedavi) her eve gerekli olan ve ilk yardımın akla gelebilecek en etkili elemanlarındandır. Zencefili sadece bir baharat olarak değerlendirmek, yüksek değerini basite indirgemek olacağından, insan organizmasına olan koruyucu, şifalı ve bağışıklık sistemini destekleyen İlâhî bir deva paketi ihtiva ettiğinden, yapılan bilimsel araştırmalar çerçevesinde zencefilin sırlarını açıklamaya gayret edeceğiz.

Geleneksel halk tedavi kültüründe, birçok şifalı karışımda yer verilen zencefil, özellikle sindirim sistemi rahatsızlıklarından hazımsızlık, bulantı, mide spazmı ve gaz sancılarında etki mekanizması hızlı gelişerek, sıkıntıları giderir ve huzuru sağlar. “Sinirsel hastalıklar (uykusuzlukta ve yatıştırıcı olarak), solunum ve idrar yolu enfeksiyonları, romatizma, diş ağrısı, baş ağrısı, şeker hastalığı, hafıza güçlendirici, bulantı ve kusmayı önlemek amacıyla kullanılmaktadır. Ne şekilde etki ettiği bilinmemekle beraber, yapılan klinik çalışmalar ile günde 1-2 gram zencefil uygulaması ile kusmayı önleyici diğer ilâçlar kadar etkili olduğu gösterilmiştir. Zencefilin insanlarda hastalık yapan çeşitli bakteriler ve mayalar üzerinde de etkileri bulunduğu, bu mikroorganizmalar içerisinde dikkati çeken, başlıca ülser etkenlerinden biri olan Helicobakter Pylori tipleri üzerinde etkili olduğu tesbit edilmiştir. Sonuç olarak, zencefilin sadece bir baharat olarak değil, bir deva olarak da sağlığımız üzerinde önemli yararları bulunduğunu, halk arasında önerilen kullanım alanlarından önemli bir kısmını destekleyen ilmî verilerin sağlandığını görüyoruz.” 1

Günümüz şartlarında, birçok hastalığın yanında ağır seyreden enfeksiyon hastalıklarından korunabilmek için, bağışıklık sisteminin desteklenmesinde zencefil, çok güçlü antioksidanlar bakımından zengin bir kaynaktır. Zencefilin sağladığı bu destekle iltihaplara karşı organizmaya direnç kazandırır ve kanser hücrelerinin üremesini yavaşlattığı gibi, kanserli hücrelerin kendi kendilerini yok etmelerini (APOPİTOZ) hızlandıran, antikanserojen bir mu’cizedir. Zencefilin çok önemli bir özelliği de “Evidence Based Complementary and Alternative Medicine (Kanıta dayalı tamamlayıcı ve alternatif tıp) dergisinde 2011 yılında yer verilen deneysel bir çalışmanın sonucu, zencefilin mide ülserlerine karşı koruyucu etkisinin, asit pompa inhibitörü ilâçlar kadar kuvvetli olduğunu gösterdi. Mideyi koruyan tabiî savunma mekanizması olan, mide müküs salgısında da % 77’lere varan artış kaydedilmiş (müküs, mide yüzeyimizi koruyan kaygan ve koyu kıvamlı özel sıvıya verilen ad). Zencefilin, birçok ilâcın mideye verdiği zarara karşı da mide koruyucu etkileri var, hem de uzun vadede kullanımında bile hiçbir yan etki riski taşımadan (elbette uygun dozlarda)… Bütün bu ilmî verilerle zencefilin yalnızca kanserden korunmak için değil, kanser tedavisinde de önemli bir yardımcı olduğu ortaya çıkıyor.” 2

Sağlıklı bir bağışıklık sistemine daha çok ihtiyaç duyulan koronavirüs pandemisinde, zencefil ile hazırlanacak karışımlardan faydalanmamız, enfeksiyonlara karşı bir savunma gücü sağlayacaktır. Hazırlanabilecek en pratik karışım 100 gram süzme bala, bir tatlı kaşığı toz zencefil karıştırılarak, sabah-akşam birer tatlı kaşığı miktarında yenir. Ağız içini temizlediği gibi soğuk algınlığı, gribal enfeksiyon ve nezleden kaynaklanan ağrı, iltihap ve öksürüklere karşı faydalı bir destek sağlar. Özellikle üst solunum yolu enfeksiyonlarında rahatlatıcı ve tedaviye güçlü destek sağlayan zencefil çayından faydalanmak gerekir. Bir su bardağı sıcak suyun içine biraz taze veya kuru zencefil ezilerek konur. 10 dakika kadar kaynatıldıktan sonra, 5 dakika dinlendirilerek, demlenir. Bir bardağa süzülerek, ılık halde iken 1-2 çay kaşığı süzme bal karıştırılarak, bir dilim limon sıkıldıktan sonra içilir. Günde 2-3 bardak içildiğinde, vücut bağışıklık sistemini desteklediği gibi ağız ve boğaz bölgesinin dezenfeksiyonunu da sağlar. Hazırlanan bu çay ile gargara yapılırsa, boğazdaki ağrı ve sıkıntıları giderecektir. Pişirilen et ve sebze yemeklerine bir parça taze zencefil rendelenebilir. Kuru zencefilden bir parça ezilerek yemeklerle birlikte pişirilirse, yemeğin tadını güzelleştirdiği gibi, sindirimi de kolaylaştıracak sağlıklı bir yemek yapılmış olacaktır. Toz zencefil, arzu edilen uygun yemeklerin üzerine yarım çay kaşığı miktarında serpiştirilebilir.

Bir nimet-i Cennet olan zencefilin değerli faydalarını keşfeden hekim İBN-İ SİNA’ya göre “Bir ot türü olan zencefil, hafızayı açıyor ve kuvvetlendiriyor. Şifa gücü oldukça bilinen zencefil, aynı zamanda sindirime yardım ediyor.” 3 Sonuç olarak, zencefil ile kurulacak dostluk ve muhabbet, sağlığımızın korunmasında güvenilir destek, hastalık hallerinde ise, bin yılların deneyimli bir hekiminin güvencesinde ve İlâhî rahmetin korumasında, huzur içinde yaşanacaktır.

SAĞLICAKLA KALIN.

Diipnotlar:

1- Prof. Dr. Erdem YEŞİLADA, İyileştiren Bitkiler, s. 50, Hayykitap 2015.

2- Dr. Elif GÜVELOĞLU, Kanser İyileşir, s. 405, Hayykitap 2015.

3- Güvenç AYAR, İbn-i Sina Sağlık Reçeteleri, s. 102, Ufuk Yayınları 2014.