Bu nimetlerden bir kısmının, her mevsimde bulunmaları mümkün olmadığından, çeşitli şekillerde saklama metotlarıyla, faydalanma süreleri uzatılabilmektedir. Bu nimetlerden sağlığa güçlü destek sağlayan üzümden faydalanmanın bir yolu, pekmez haline getirilerek sürdürülmesidir. Bin yılların tecrübeleri ve bir laboratuvar çalışması hassasiyetiyle, büyük emeklerle hazırlanan sağlık ve enerji pınarı olan pekmez nimetinin, vücuda sağlayacağı desteklerin bilinmesi, zamanımızda yaşanan gıda ve beslenme karmaşasına karşı direnebilmemiz için büyük önem taşımaktadır. Özellikle çocuklar olmak üzere, her yaştaki insanların kış mevsiminde yaşadıkları, bağışıklık sisteminin zayıflaması ve artan enerji ihtiyacının karşılanabilmesi için, pekmez nimetinden destek sağlamamız kaçınılmazdır.

Üzüm, hurma, dut, keçiboynuzu ve andız gibi meyvelerin değişik işlemlerden geçirilmesiyle elde edilen pekmez, etkinliği çok güçlü olan antioksidan maddeler ihtiva eder. Antioksidanlar “Serbest radikallerin zararlı etkilerini ortadan kaldırmaktadırlar. Serbest radikaller, insan vücudunun normal metabolik faaliyetleri sırasında kimyasal ajanlar, radyasyon, sigara ve ağır metaller gibi pekçok dış kaynaklı etkenlerle oluşabilen moleküllerdir. Serbest radikaller DNA zincirinde kırılmalara yol açarak kanser oluşumu, hücresel yaşlanma ve hücre ölümüne kadar giden olumsuz süreçleri başlatıp, ilerletebilmektedirler. Araştırmacılar tarafından üzümün kanser başta olmak üzere pek çok hastalığa karşı vücudu koruduğu, kalp ve damar sistemindeki dokulara esneklik sağladığı, yaşlanma etkilerini azalttığı gösterilmiştir.” 1

Üzüm pekmezinin yanı sıra, çok faydaları olan hurma, dut ve keçiboynuzu pekmezleri, sadece tedavide değil aynı zamanda hastalıklardan korunma ve sağlıklı yaşama gayesiyle kullanılmaktadır. Özellikle kış mevsiminde, organizmayı dinçleştirerek, bağışıklık sistemini güçlendiren pekmez, organların faaliyetine güçlü destek sağlar. Pekmezin sağlık açısından faydaları sayılacak olursa, sağlığına özen gösterenleri sevindirecek bir liste meydana gelecektir. Antioksidan etkisinin yanında “Araştırma yapan bilim adamları, zihnî ve fizikî yaşlanmayı geciktirebileceğini ve erken dönem hafıza kaybı olan yaşlı kişilerden, 12 hafta üzüm suyu içenlerin hafıza testlerinde iyi performans gösterdikleri kaydedilmiştir. Yüksek enerji kaynağı, iştah açıcı, bağışıklık sistemini güçlendirici etkisinin yanında, anemiden (kansızlık) korunma ve tedavisinde, ideal bir çözümdür. Yüksek kolesterolü düşürücü, hipertansiyon karşıtı ve kalp-damar hastalıklarına karşı koruyucu fayda sağlamaktadır. İdrar söktürücü, bağırsakları yumuşatıcı, romatizma ve mafsal ağrılarında iyileştirici, karaciğer koruyucu ve kanserden koruyucu olduğu belirlenmiştir.” 2

Pekmezin elde edilerek, dünyanın her tarafına tanıtılması, Ortadoğu kaynaklıdır. İngilizce’de de ‘pekmez’ kelimesiyle ifade edilir. En güzel pekmezler, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri’nde, özellikle yukarı Mezopotamya’nın bereketli topraklarında, ustalıkla elde edilir. Mardin’in dağ yamaçlarındaki bağlarından elde edilen pekmez, yüksek kalitede enerji, kan deposu ve bağışıklık sistemini güçlendiren nefis bir ilâç gıdadır. Bazı araştırmaların sonucuna göre “Hipertansiyon ve buna bağlantılı böbrek hastalığı, hipoglisemi, dikkat eksikliği/ hiperaktivite, karaciğer yağlanması, depresyon, anemi, uyku bozukluğu, kronik yorgunluk sendromu, nörolojik bozukluklar, hemoroit, herpes simpleks (uçuklar), hepatit B-C, soğuk algınlığı, vertigo (baş dönmesi), bütün BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ hastalıkları ve düzensizlikler, bakteri kaynaklı enfeksiyonlar, öksürük, sırt ağrısı, saç dökülmesi, kulak çınlaması ve yiyecek hassasiyetleri.” 3 gibi belirti ve hastalık durumlarında, organizmaya güçlü destek sağlayan olağanüstü bir enerji yiyeceğidir.

Büyük hekim Davûd el ANTAKÎ, pekmezin faydalarını anlatırken, önemli fayda ve özelliklerinden söz etmektedir: “Tabiblerin büyük çoğunluğu, hurmadan elde edilen pekmezi tavsiye etmektedir. Çok güzel bir kan yapıcıdır. Zayıfların kilo almasını sağlar. Cildi güzelleştirerek, canlandırır. Organizmada tıkanan kanalların açılmasını sağlar. Sirke ile karıştırılarak içilirse, kalp çarpıntısı, sarılık ve dalak hastalıklarında şifaya vesile olur. Pekmez, incir ve çemen tozu karıştırılarak yenirse, kronik öksürük şikâyeti ve göğüs ağrısını rahatlatarak akciğerleri temizler. Pekmez, arpa suyu ile karıştırılarak içilirse, küçük taş ve kumları düşürerek, aynı zamanda idrar söktürücü etki gösterir.

Pekmez, yoğurt ve badem karıştırılarak yenirse, kalp çarpıntısı ve organların fonksiyonlarını güçlendirmede çok fayda sağlar. Hatmi çiçeği pekmezle birlikte kaynatılarak, soğutulduktan sonra, şiş ve iltihaplı yaralara sürülürse şifa ve deva olur. Pekmez yemekte zorluk çekenler, içine fesleğen (reyhan) tozu veya haşhaş tohumu ilâve edebilirler. Hurma pekmezi, soğuk algınlığı, öksürük ve balgam söktürücü olarak, ayrıca eklem ağrılarına fayda sağlar. Ekşi gıdalarla alınırsa, yan etkileri ortadan kalkar..” 4

Sonuç olarak, bütün zamanların enerji ve sağlık kaynağı olan pekmez iksiri, özellikle son zamanların yaygın ve bağışıklık sisteminin zayıflaması sonucu organizmayı hurdaya çeviren hastalıklardan korumak ve yıkımları onarmak amacıyla kullanılması, canlılık kazandıracaktır. Özellikle gıdalarda yaşanan bozgunlara karşı çocuklara ve enerjiye ihtiyacı olan her yaştakilere, tahin-pekmez veya yoğurt-pekmez sevdirilmelidir. Uydurma enerji içeceklerinden uzak durarak, pekmez nimetinden faydalanmalıyız.

SAĞLICAKLA KALIN.

Dipnotlar:

1) Doç. Dr. Aysun ÇETİN, Üzüm s. 13 Hayykitap 2010.

2) Age. s. 108.

3) Anthony WILLIAM, Hayat Değiştiren Yiyecekler, s. 121 Nemesis Kitap 2019.

4) Davûd el ANTAKÎ, Tezkire’t Ûlûl Elbâb, c. 1 s. 361, Dar el Kütûb el İlmiyye 1998.