"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Medresetü’z-Zehrâ’nın maddî kaynakları

Abdülbakî ÇİMİÇ
09 Mayıs 2022, Pazartesi
Bediüzzaman’ın Hayatı’ndan Tesbitler (195)

Münâzarât eserinde Şark aşiretleri ve ahalisi Bediüzzaman’a Medresetü’z Zehrâ’nın “Varidâtı(gelirleri) nedir?” sualini sorduklarında Bediüzzaman’dan “Hamiyet ve gayret.” cevabını alırlar. Çünkü hamiyet ve gayret, muavenete sebeptir. Bediüzzaman’ın ifadesiyle “Hamiyet ise, şiddet-i mevanie(manilerin şiddetine) karşı şiddetle metanet etmektir.”1 Çünkü ehl-i gayret ve hamiyette fıtraten meyl-i tamir vardır. Bediüzzaman insan fıtratındaki hamiyet ve gayret meylinin Medresetü’z Zehrâ’ya lokomotif bir kaynak olacağını bildiği için öncelikle varidat olarak bunları göstermiştir. Bediüzzaman, Medresetü’z Zehrâ projesinin gelirleri için maddî kaynaktan önce hamiyet ve gayret gibi mânevî kaynağı gelir olarak kabul etmesi çok manidardır. Şark aşiretlerinin “Sonra?” Sualine cevap “Şu medrese, çekirdek gibi bilkuvve bir şecere-i tûbayı tazammun eyliyor. Eğer hamiyet ve gayretle yeşillense, tabiatıyla, maddî hayatını cezp ile sizin kuru kesenizden istiğna edecektir.”2 şeklindedir. “Ne cihetle?” sualine verilen cevap “Çok cihetle.”dir. Sonra da dört cihet izah edilir.

*Birincisi: Evkaf, hakkı ile intizama girse, şu havuza tevhid-i medaris tarikıyla bir mühim çeşmeyi akıtacaktır.

*İkincisi: Zekâttır. Zira, biz hem Hanefî, hem Şafiîyiz. Bir zamandan sonra o Medresetü’z-Zehrâ, İslâmiyet’e ve insaniyete göstereceği hizmetle, şüphesiz bir kısım zekâtı bilistihkak kendine münhasır edecektir. Bahusus, zekâtın zekâtı da olsa kâfidir.

*Üçüncüsü: Şu medrese, neşredeceği semeratla, tamim edeceği ziya ile, İslâmiyet’e edeceği hizmetle ukûl yanında en âlâ bir mektep olduğu gibi; kulûb yanında en ekmel bir medrese, vicdanlar nazarında en mukaddes bir zaviyeyi temsil edecektir. Nasıl medrese, öyle de mektep, öyle de tekke olduğundan, İslâmiyet’in ianat-ı milliyesi olan nüzûr ve sadâkat, kısmen ona teveccüh edecektir.

*Dördüncüsü: Mezkûr tebadül için dârülmuallimîn ile imtizaç ettiğinden, dârülmuallimînin varidatı bir derece tevsi ile muvakkaten ve ariyeten –eğer mümkün ise– verilse, bir zaman sonra istiğna edecek, o ariyeyi iade edecektir.”3

Buradan anlaşılan şudur: Medresetü’z Zehrâ’nın gelir kaynaklarının ilki vakıflardır. Bediüzzaman vakıfların ellerindeki imkânları kullanamadığına işâretle, hakkıyla düzenlenmesi halinde, Tevhid-i Medâris yoluyla, vakıflarının da birleştirilmesi halinde mühim bir kaynağın oluşturulabileceğini “bir mühim çeşmeyi havuza akıtma”nın mümkün olacağını belirtmektedir.

İkinci gelir kaynağı, zekât olacak ve bir kısım zekât haklı olarak Medresetü’z-Zehrâ’ya münhasır edilecektir. Zekâtın zekâtının bile kâfi geleceği düşünülmektedir.

Üçüncü gelir kaynağı olarak, Medresetü’z-Zehrâ’nın aynı zamanda tekke olması dolayısıyla kısmen “nüzûr ve sadaka”nın da bu müesseseye teveccüh edeceği düşünülmüştür. Medresetü’z-Zehrâ’ya zekâtların verilmesinin numûnesi Van Vâli Tahsin Bey’in teşebbüs ve himmetleriyle Van’da temeli atılan Medrese’nin hamiyetli ve dindâr aşâiri, zekâtlarının bir kısmını da bu medreseye tahsis edeceklerini taahhüd etmişlerdir. Aşâir taahhüd ettiler ki zekâtın bir kısmını o medreseye tahsis edeceğiz, hatta zekâtın zekâtıyla iki bine yakın leylî talebe idâre edilecekti.

Dipnotlar:

1. Eski Said Dönemi Eserleri(Münâzarât), 2013, s.214 

2. Eski Said Dönemi Eserleri(Münâzarât), 2013, s.292 

3. Eski Said Dönemi Eserleri(Münâzarât), 2013, s.292

Okunma Sayısı: 1440
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
  • Abdullah

    9.5.2022 18:19:19

    Dördüncüsü: Mezkûr tebadül için dârülmuallimîn ile imtizaç ettiğinden, dârülmuallimînin varidatı bir derece tevsi ile muvakkaten ve ariyeten –eğer mümkün ise– verilse, bir zaman sonra istiğna edecek, o ariyeyi iade edecektir.” Yukardaki değişim; öğretmen okulu ile kaynaştığından ; ( mektep medrese zaviye) öğretmen okulu geliri geniş tutulmalı,( ayrıca ve geçici olarak) öğretmen okulu bu fazla harcaması (mezun vermeye başlayınca) kısılıp, fazla masrafı iade edecektir. [ Öğretmen okulu, medzehra' nın merkez ve çekirdeği olacak, üniversite; bu merkez etrafında kümelenecek!]

  • Said Yüksekdağ

    9.5.2022 09:44:25

    Rabbim şevk ve gayretinizi artırsın Abdulbaki Ağabeyim.

  • süleyman ALIÇ

    9.5.2022 08:46:20

    Teşekkürler Abdulbaki Hocam Toplumun yanlış bildiği çok önemli bir konuyu dile getirmişsiniz.

(*)

Namaz Vakitleri

  • İmsak

  • Güneş

  • Öğle

  • İkindi

  • Akşam

  • Yatsı