Üstadın “Hem insanın ekseriyet-i mutlakası açlığa çok defa mübtelâ olur. Sabır ve tahammül için bir idman veren açlık, riyazete muhtaçtır. Ramazan-ı Şerifteki oruç, on beş saat, sahursuz ise yirmi dört saat devam eden bir müddet-i açlığa sabır ve tahammül ve bir riyazettir ve bir idmandır. Demek, beşerin musîbetini ikileştiren sabırsızlığın ve tahammülsüzlüğün bir ilâcı da oruçtur...” (Mektubat, s. 476) ifadeleri Ramazan orucunun açlık, sabır ve tahammüle ne derece katkı sağladığının anlaşılması açısından manidârdır.

Şu an yeryüzünde yaklaşık 826 milyon kişi açlık çekiyor. Çoğu insan savaşlar, göçler sebebiyle bu açlığı muvakkaten de olsa çekmek zorunda kalıyor. Bizler dahi yurtlarda, gurbette, kışlalarda kalırken kısa da olsan açlık çekmişizdir. İşte oruç en az on beş saat bazen de yirmi dört saate varan bir açlık çektirerek bir nevi yukarıdaki hallere düştüğümüz zaman hazırlıksız yakalanmamızı engelliyor.

Sadece bizi açlığa idmanlı hâle getirmekle kalmıyor sabrımızın ve tahammülümüzün de artmasına da vesile oluyor. Başımıza gelen çoğu musîbetlerin sebepleri başında sabırsızlık ve tahammülsüzlük gelir. 

Sabır, kâinattaki sebep ve sonuç tertibine uyarak sıralamaya riayet etmek demektir. Bu hal belli bir zaman gerektirir. Zira kâinattaki düzen anlık yaşanmıyor. İmtihan konusuna göre zaman uzayabiliyor. Dikkat edilirse savaşlar, tartışmalar vb. bütün sorunlar kâinattaki tertibe riayet etmemekten kaynaklanıyor. Tahammül ise olaylar karşısında anlık dayanma gücü olarak tanımlanabilir. Olay anında lâzım olan sabır olarak da düşünebiliriz.

Görüldüğü üzere sabır uzun vadeli, tahammül ise anlık ve olay anında lâzım dayanma gücüdür. İşte Ramazan orucu sabrımızı ve tahammülümüzü arttırarak hadiselere kısa ve uzun vadeli daha kolay dayanmamızı sağlar. 

Manevî destek vazifesini görür. Bu da birçok musîbetten menfi yönde etkilenmemizi önlemektedir. Rabbim cümlemizi hakkıyla sabreden ve tahammül eden kullarından eylesin inşallah!...