Vefatının 10. yıldönümünde bir kez daha rahmetle yad ettiğimiz 9. Cumhurbaşkanı merhum Süleyman Demirel’in, 12 Eylül sonrası yasaklı dönemindeki sohbetlerinden bölümler:
Her gecenin bir sabahı var. Haklı hiçbir zaman pişman olmamalıdır. Hakta sebat ettiği için pişman olmamalıdır. Hakta sebat netice itibarıyla bütün kapıları açıyor. Biraz zor ve uzun oluyor, ama zaman zaman kişi imtihandadır. Pes etmemek lâzım. Eğer inandığımız doğru, yaptığımız doğru, söylediğimiz doğru ise pes etmemek lâzım.
Acaba bunda tereddüde düşebilir miyiz? İnandığımız doğru mu diye tereddüde düşebilir miyiz? Burada bizi tereddüde düşürmeyecek ahkâm var. Eğer yaptığımız o ahkâma uygunsa, niye tereddüt edelim? Tereddüt en kötüsüdür.
Bakara Sûresinin 8, 9, 10, 11. âyetlerinde “Münafıklara dikkat edin” dediği hâdise odur. Aman tereddüde düşmeyin. Münafıklara dikkat edin. Çünkü münafıkların görevi tereddüt meydana getirmektir.
Ve hakta sebat çileli bir iştir. Yalnız onurlu bir iştir, haysiyetli bir iştir.
Zaman geçiyor, seneler geçiyor. Kişi kendi vicdanının muhasebesini hep yapıyor. Bu dünya hayatı çok kısa bir hayattır. Kişi bu dünya hayatının sonunda vicdan muhasebesini yaptığı vakit pişman oluyor ise, onu tamir edecek birşey yoktur.
Başta, kendisini sonra rahatsız edecek, vicdanını rahatsız edecek birtakım yan yollara, yanlışlıklara girmemelidir.
Bir hayatı vakar ile, ter temiz yaşamak; iman ile, inanç ile, hakka hukuka riayet ederek yaşamak, kişiyi, bu hayatı boşa yaşamamış duruma getiriyor. Zaten emirlerin ve nehiylerin hepsi, kişiyi bu istikamette tutmak için nazil olmuştur. “Şunları yaparsanız yanlıştır, şunları yaparsanız doğrudur.”
Evet, zeminler kaybolabilir, ama hak kaybolmuyor. Denize düşüyorsunuz, ama başınız suyun üstünde olduğu sürece nasıl olsa tutacak bir dalı Cenab-ı Allah halk ediyor.
Bu rastgele bir iş değildir, bir imtihandır. Kaldı ki, biz bu inme çıkmalarda hiçbir şey kaybetmeyiz. Zaten inme çıkma dendiği zaman, izzet ve ikbal peşindeyseniz inme çıkma olur. Hak dava takipçileri için inme çıkma olmaz. Hak davadan vazgeçerseniz, o zaman zillet olur.
Yalnız, hak davasının peşindeyseniz, hiç husumete kapılmadan, öfkeye kapılmadan yürümeniz lâzım. Haklı davanın peşinde olmak lâzım, ama kâfi değil. Bediüzzaman Hazretleri gayet güzel söylemiş: “Takip edeceğiniz yol da haklı olmalı.” Haklı olmanın yanında, haklı yolda da gitmeniz lâzım ki, haklılığınız kaybolmasın. Bu da sabır ister.
(İslam Demokrasi Laiklik kitabımızdan)