Haberi ilk yayınlayanlardan BBC, “dünya liderlerinin, siyasetçilerin, oligarkların, milyarderlerin gizli servetlerini deniz aşırı ülkelere taşımak ve anonim olarak gayrimenkul veya lüks mallar satın almak için şirketlerin kullanıldığını ve anlaşmalarının ortaya çıktığı”nı bildiriyor. Hatta BBC, kendi bünyesinde “Pandora Belgeleri Araştırma Ekibi” bile kurmuş. Dolayısıyla bu durum, gizli belgelerle ilgili haberlere devam edileceğinin de işareti niteliğinde.

Gizli belgeler hakkındaki haberlere ise “Pandora’nın Kutusu Açıldı” başlığıyla rastlıyoruz. Pandora’nın Kutusu teriminin anlamı da “mitolojiye göre, içinde kötülüklerin saklandığı kutunun açılmasıyla, kötülüklerin yeryüzüne yayılması” olarak belirtiliyor (Pervin Erbil, Kibele’den Pandora’ya Kadının Tarihsel Yenilgisi, s. 198, Arkadaş Yayınları, 2015).

“Yolsuzluğa karşı küresel koalisyon” sloganıyla faaliyette bulunan Uluslararası Şeffaflık Örgütü (Transparency International) 8 Ekim’de web sitesinden bir açıklama yaptı. Açıklamada Pandora belgelerinin “Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (International Consortium of Investigative Journalists –ICIJ-) ile Organize Suç ve Yolsuzluk Haberciliği Projesi”nin (Organized Crime and Corruption Reporting Project) 117 ülkedeki medya kuruluşları tarafından yürütülen geniş çaplı bir araştırmanın sonucu olduğu kaydediliyor.

Konsorsiyum’da ve Proje’de yer alan Gazeteciler’in “tümü yüksek düzeyde malî gizliliğe sahip yargı bölgelerinde mevcut 14 kurumsal hizmet sağlayıcıdan sızdırılan belgeleri analiz ettikleri” aktarılıyor. Birde Uluslararası Şeffaflık Örgütü, Malî Eylem Görev Gücü (The Financial Action Task Force –FATF) üyelerinin sızdırılan belgelerin üzerine gitmesi için fırsat yakaladığını da vurguluyor. Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu Mali Eylem Görev Gücü’nün toplan 37 ülke ve 2 bölgesel kuruluş üyesi mevcuttur.

Sızdırılan Pandora belgelerinin “90 ülkeden, aralarında 35 eski veya halen görevde bulunan hükümet başkanının da yer aldığı 300’den fazla politikacıyı ilgilendirdiği” bildiriliyor. Bununla birlikte “kirli para akışıyla mücadelede kararlı adımlar atması gereken kişilerin, sistemin şeffaflık ilkesini kötüye kullandıkları” değerlendiriliyor.

Pandora belgelerinde başta “Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in 400 milyon Strelin’den fazla değerde mülk aldığı, Ürdün Kralı Abdullah’ın İngiltere ve ABD’de 70 milyon ederinde mülk aldığı, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Monaco’da gizli mülklerinin bulunduğu” gibi iddialar mevcut. Buna ek olarak belgelerde servet edinen Bahreyn eski Başbakanı Prens Halife bin Salman El-Halife, Abu Dabi’de mukim Kraliyet ailesinden Khadem El-Qubaisi, İsrailli maden milyarderi Dan Gertler, eski İngiltere Başbakanı Tony Blair, Şili Devlet Başkanı Sebestián Piñera, Kenya Devlet Başkanı Uhuru Kenyatta, Karadağ Devlet Başkanı Milo Dukanovic, Gabon Devlet Başkanı Ali Bongo Ondimba ve birçok ülkeden devlet adamının adının geçtiği iddia ediliyor.

Pandora belgelerinin 3 yıldır incelemenin ardından yayınlandığı ileri sürülüyor. Aynı zamanda belgeler yayınlandığında “2006-2016 yılları arasında toplam 10 milyon belge yayınlayan Avusturyalı aktivist Julian Assange’ın sızdırdığı ve uluslar arası sivil toplum kuruluşu olduğu belirtilen Wikileaks belgelerini çağrıştırdığı” kaydediliyor.

Pandora belgelerinin “14 kaynaktan alındığı, 11 milyon 903 bin 676 adet belgeden oluştuğu ve bilgisayar Harddisk’inde 2.94 TB’lık bir alanı kapladığı” ifade ediliyor. Belgelerin “6 milyon 406 bin 119’nun doküman, 2 milyon 937 bin 513’ünün görsel, 1 milyon 205 bin 716’sının e-posta, 467 bin 405’inin excell tablosu ve 886 bin 923’ünün diğer bilgi-belgelerden meydana geldiği” açıklanıyor.

Daha önceki yıllarda da uluslar arası kamuoyuna farklı başlıklar altında sızdırılan belgeler paylaşılmıştı. Bunlar “2013’te 2 buçuk milyon belgeyle Offshore Sızıntıları, 2016’da 11 buçuk milyon belgeyle Panama Belgeleri, 2017’de 13 milyon 400 bin belgeyle Paradise Belgeleri ve 2021’de de Pandora Belgeleri” şeklinde sıralanıyor.

Önceki yıllarda açıklanan belgelerdeki iddiaların ne kadar araştırıldığı ve adlî makamlar huzurunda hesap verildiği hususunda net bir bilgi mevcut değildir. Ancak ismi zikredilen kuruluşların raporları incelendiğinde, küresel köyün aktörlerinin ulusal / uluslar arası şeffaflıktan ve hesap verebilirlilikten uzak olduğu anlaşılıyor. 

Pandora’nın kutusu açıldı. Kötülükler dışarıya sızdırıldı. Yolsuzluk, yoksulluk, gelir dağılımı adaletsizliğiyle mücadele etmesi ve sosyo-ekonomik istikrarı sağlaması gerekenlerin nerede durduklarını tekrar düşünmekte fayda vardır. Belgeler “demokrasi, insan hakları, hukukun üstünlüğü ve hürriyetler” ortamına ne kadar çok ihtiyaç olduğunun delili niteliğindedir.